Nieuwe kaaimuur stimuleert watertransport over kanaal Bossuit-Kortrijk

De Vlaamse Waterweg nv en het recyclagebedrijf Devagro hebben de vernieuwde en verlengde kaaimuur langs het kanaal Bossuit-Kortrijk in Harelbeke officieel in gebruik genomen. Sweco stond in voor de inventarisatie, het voor- en detailontwerp en de omgevingsvergunningsaanvraag (OVA) en assisteerde bij de aanbesteding en uitvoering.

De nieuwe kade in Harelbeke vergemakkelijkt het aanmeren, laden en lossen voor schepen. De bestaande kade van Devagro is niet alleen versterkt, maar ook verlengd tot 270 meter. Daarnaast is er een centrale zone gereserveerd als openbare kade, klaar om een typisch commercieel binnenvaartschip te ontvangen: ongeveer 105 meter lang, 9,5 meter breed en met een diepgang van 3 meter (klasse IV-schepen). Het doel is om bedrijven die wat verder van het water liggen, de kans te geven om ook de binnenvaart te benutten.

Onze bijdrage aan een doordachte oplossing

Een belangrijk aandachtspunt waren de zettingen die mogelijk kunnen optreden. Bij dit project hebben we in de inventarisatiefase dan ook verschillende mogelijke concepten bekeken. Aan de hand van een trade-off matrix* heeft De Vlaamse Waterweg nv het huidige ontwerp gekozen: een verankerde kaaimuur met kaaiplateau op grindkernen. Naast de kaaimuur heeft Sweco ook de riolering ontworpen en de waterhuishouding bestudeerd.

Waterweg als volwaardig alternatief

De Vlaamse overheid wil bedrijven aansporen om vaker hun goederen over het water te vervoeren. “Dat helpt om vrachtwagens van de wegen te houden en de verkeersproblematiek op te lossen”, zegt gedelegeerd bestuurder Chris Danckaerts van De Vlaamse Waterweg nv. “Een goed laad- en losstation is dan wel een voorwaarde en dat is er nu dankzij deze kaaimuur.”

“Tot nu toe gebruikt alleen het bedrijf Devagro de bestaande kaaimuur. Zij hebben aangegeven dat de kade niet meer volstond. Dan hebben we een plan opgemaakt om de verouderde muur te vernieuwen, maar ook uit te breiden. Van 120 naar 270 meter. Elk bedrijf uit de buurt mag nu gebruik maken van de kaaimuur.”

Bij Devagro zijn ze alleszins al fan. “We kunnen de binnenvaart nu nog meer benutten”, vindt directeur Yves Degezelle. “Het is opnieuw een mooie stap richting duurzamer transport. In een recent project transporteerden we maar liefst 40.000 ton vanaf onze kade in Harelbeke. Door te kiezen voor binnenvaart in plaats van wegtransport, haalden we zo maar liefst 1.400 vrachtwagens van de weg.”

Photo Credit: © De Vlaamse Waterweg nv

Hoge return on investment

Bedrijven die binnenvaart in hun logistieke keten willen opnemen, kunnen bij De Vlaamse Waterweg nv terecht voor de aanleg van een laad- en losinstallatie via een publiek-private samenwerking (PPS). In deze samenwerking financiert De Vlaamse Waterweg 80% van de infrastructuur, terwijl het bedrijf 20% voor zijn rekening neemt. Het bedrijf zorgt ook voor de uitrusting van de kade en de laad- en losinstallaties. In ruil daarvoor verbindt het bedrijf zich ertoe om gedurende tien jaar een bepaalde hoeveelheid goederen via de waterweg te vervoeren.

Dankzij het kaaimurenprogramma is er in de afgelopen 25 jaar bijna 579 miljoen ton overgeslagen via de kaaimuren die uit dit project voortvloeien. Het kaaimurenprogramma is zeer succesvol en heeft geleid tot een toename van het gebruik van de binnenvaart. Bovendien hebben deze resultaten een directe impact op ons overbelaste wegennet. Sinds de start van het programma zijn bijna 29 miljoen vrachtwagenritten vermeden.

‘Werf van de eeuw’ voor binnenvaart

De finalisering van het binnenvaartproject Seine Schelde Vlaanderen is in 2030 gepland. In dit kader werkt Sweco mee aan het integraal ontwerp voor de toekomst van het kanaal Bossuit-Kortrijk. Met de opwaardering van dat kanaal zal er een volwaardige klasse Va-verbinding gerealiseerd worden tussen de Leie en de Boven-Schelde.

Sweco staat mee in voor het ontwerp van oplossingen voor de verbreding en verdieping van de bestaande vaarwegen, de verhoging van bruggen en de modernisering van meerdere sluiscomplexen in Vlaanderen. Dit hoofdzakelijk op het traject langsheen de Leie tussen Wervik en Gent, maar ook op een aantal aansluitende waterwegen.

Bovendien werkt Sweco mee aan de studies voor het nieuwe kanaal Seine-Noord-Europa. Dat maakt deel uit van het Europees initiatief om België en Frankrijk met elkaar en de rest van Europa te verbinden via een netwerk dat grotere vrachttransporten met binnenvaartschepen kan verwerken. Zo ontstaat er een nieuwe watersnelweg voor container- en duwvaart tot 4.500 ton.