Podcast lifelong learning
TRANSFORMING SOCIETY TOGETHER #01
Auteur Johan Op de Beeck interviewde Caroline Pauwels, rector Vrije Universiteit Brussel, en Erwin Malcorps, President Sweco Belgium, over de maatschappelijke uitdagingen op het vlak van kennisoverdracht. Beluister het interview via het podcastkanaal van Sweco.
In België staan we, net als in de rest van de wereld, voor grote maatschappelijke uitdagingen: de klimaatverandering, de economische relance, de industriële vernieuwing, geweldige demografische ontwikkelingen, … Allemaal complexe kwesties die met elkaar verbonden zijn en zo ons algemeen welzijn bepalen. Een wetenschappelijke benadering is hier aan de orde. Hoe verloopt dat in de praktijk? Johan Op de Beeck spreekt erover met Caroline Pauwels, rector van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en Erwin Malcorps, President Sweco Belgium. Twee organisaties die alvast openstaan voor de essentie in deze uitdaging, namelijk kennis delen en levenslang leren.
Levenslang nieuwsgierig blijven
Kennisoverdracht als sleutel tot welzijn
Dat kennisoverdracht meer dan ooit de sleutel is tot welzijn van onze samenleving, daar zijn beide gesprekspartners het alvast over eens. Meer zelfs, ze versterken elkaar daarin. Zo neemt Sweco Belgium – helemaal in lijn met het value statement ‘Transforming Society Together’ – al enkele jaren een leerstoel op bij de VUB. Studenten helpen zo mee aan objectieve kennisopbouw over actuele thema’s.. Via stages en gastcolleges krijgen de studenten voeling met de realiteit in een ingenieursbureau. Erwin Malcorps: “Ondertussen hebben een nieuwe leerstoel opgezet. Dit keer rond infrastructuurvermogensbeheer, omdat we voelen vanuit de markt, als we met de overheid praten, dat er veel nood is aan objectieve kennis rond levensduur, onderhoud van tunnels, bruggen, wegen, … Daar is weinig materiaal over voorhanden. Als ervaringsdeskundigen reiken wij zo de hand aan de universitaire studenten om mee dat onderzoek te helpen opbouwen.”
Belang van onderzoek kan niet geminimaliseerd worden
In een interdisciplinaire samenwerking is het belangrijk dat je elkaars taal leert spreken en elkaars gevoeligheden leert kennen. Het is aan de universiteit om nieuwsgierigheid te stimuleren, vindt Caroline Pauwels. Studenten moeten begrijpen waartoe wetenschappelijk onderzoek allemaal kan leiden. Die kennis stopt niet bij het behalen een diploma. In een samenleving die razendsnel evolueert, zeker op technologisch vlak, is levenslang leren een must. Caroline Pauwels: “Bedrijven en universiteiten moeten werken aan een fijne context die elke – toekomstige – medewerker nodig heeft. Daarom is die dialoog met de bedrijfswereld zo belangrijk. Want, wanneer wordt het echt boeiend? Wanneer je vanuit het onderzoekstraject iets ziet ontstaan dat ook echt toepassing vindt. Het veilig houden van infrastructuur, bijvoorbeeld. Je zal maar in Italië wonen waar een brug inzakt. De vertaalslagen die we hebben kunnen maken door ook de focus te houden op toegepast onderzoek, daar heeft de maatschappij zelf veel baat bij. Het creëert oplossingen voor complexe uitdagingen, creëert jobs, creëert inzichten die dan weer terugvloeien naar fundamenteel onderzoek.”
Eindtermen zijn eigenlijk begintermen
“Methodologische kennisverwerving, in combinatie met levenslang leren heeft iets wonderlijks”, vindt Caroline Pauwels, “Je blijft er jong door.” Om dat waar te maken zullen we het leerproces moeten cultiveren. De rector pleit in dit verband ook voor een andere woordenschat. Zo zou ze liever ‘begintermen’ horen in plaats van ‘eindtermen’. Een diploma is geen eindpunt. Universiteiten zouden een soort levensgarantie op diploma’s moeten bieden, waarbij studenten ieder jaar een update krijgen van de laatste stand van zaken.
The war for talent
De sfeer die we creëren rond kennisverwerving moet aanzetten om dat je hele leven te blijven doen. Bij Sweco vertaalt zich dat in een opleidingsplan vanaf de eerste jobdag. Erwin Malcorps: “Sweco neemt elk jaar een honderdtal pas afgestudeerden aan. Van bij de start betrekken we hen in projecten waar wel 10 of 20 collega’s met andere profielen aan meewerken, we laten hen mee brainstormen. Die openheid en cultuur is zowel verrijkend voor de medewerkers, als voor de projecten (en dus de maatschappij). Bovendien is er minder nood om na enkele jaren te jobhoppen. Zo bereiden we ons ook voor op de jobs van de toekomst. 20 jaar geleden zocht men ingenieurs, of tekenaars. De technische profielen, zeg maar. Vandaag hebben we tientallen vacatures voor functies die vroeger niet eens bestonden. Er is meer dan ooit nood aan diversiteit op de werkvloer.”
Om het met de woorden van Caroline Pauwels te zeggen: “Je sais qu’on ne sait jamais”. Dat zou althans de houding moeten zijn.