Leefbare steden
Van technische werken tot groene omwenteling: hoe Overijse haar publieke ruimte heruitvond
Wat begon als een strikt rioleringsproject groeide uit tot een allesomvattend herinrichtingsplan voor de buurt. Drie straten – J.B. Dekeyserstraat, J.P. Dieudonnéstraat en E. Carelstraat – kregen een nieuwe infrastructuur, en tegelijk werd de ondergrondse waterloop de IJse deels opengelegd. Daarmee ontstond een groene, veilige corridor voor fietsers en wandelaars tussen de Terhulpsesteenweg en de Stationsstraat. En ook het park Groothuys onderging een metamorfose.
- Klant
- Gemeente Overijse
- Locatie
- Overijse
- Expertise
- Hydraulische infrastructuur, integraal waterbeheer, mobiliteit, landschap & openbare ruimte, klimaatadaptatie, civiele techniek
Overijse ligt aan de zuidoostelijke rand van het Zoniënwoud, in de vruchtbare IJsevallei. Van oudsher is de gemeente een belangrijk knooppunt tussen steden als Brussel, Tervuren, Leuven en Waver. Dit project speelt zich af in het historische dorpscentrum, en draagt bij aan de verbondenheid tussen natuur, recreatie en mobiliteit.
Van rioleringsproject naar herontwikkeling met visie
De oorspronkelijke opdracht omvatte het scheiden van afval- en regenwater met een systeem van twee regenwaterriolen en een afzonderlijk afvalwaterriool. Dit technische luik vormde de katalysator voor een bredere transformatie van de leefomgeving. De IJse, die voorheen onder het wegdek lag, werd niet alleen zichtbaar gemaakt, maar ook in capaciteit verhoogd. Hierdoor verbeterde de waterkwaliteit én de veiligheid in de wijk. De nieuwe bedding van de Ijse werd voorzien met openingen naar de ondergrond om zo grondwater op natuurlijke wijze te laten fluctueren .
Tijdens de bouwfase onthulden camera-inspecties de slechte staat van de duiker van de overdekte IJse. Daarom voerde ons civieltechnisch team een complete renovatie uit.
Dankzij de multidisciplinaire samenwerking van verschillende teams ontstond er ruimte voor innovatieve oplossingen: een veilige fietsverbinding, een heraangelegd buurtplein, en een veerkrachtig waterbeheer.
Slim bouwen, duurzaam vergroenen
In de herinrichting werd volop ingezet op waterdoorlatende materialen in de straten en parkeerzones. Zo werd het plein aan de J.P. Dieudonnéstraat bekleed met waterdoorlatende bestrating en voorzien van ruime plantvakken voor nieuw aangeplante bomen.
Een belangrijk speerpunt van dit project was de vergroening. In de bestrating werd een klavermengsel ingezaaid dat zowel droogte als schaduw goed verdraagt.
Het mooiste onderdeel van het nieuwe park is de zone bij de bron. Wat eerst een overwoekerde, vergeten hoek was, is nu een idyllisch plekje met zorgvuldig gekozen oeverplanten en kleurrijke bloemen. Omgeven door een houten vlonder, biedt deze rustige locatie een prachtig contrast met het grote, open park.
Marie Valckenaers, Junior engineer
Park Groothuys: een combinatie van natuur en erfgoed
Een bijzonder aspect van dit project was de herontwikkeling van Park Groothuys, een erkend erfgoedlandschap. “Met een doordacht beheersplan openden we het park opnieuw voor het publiek, gaven we waardevolle natuur een plaats, en verweefden we het landschap met de opengelegde IJse. Het nieuwe fietspad slingert nu langs het water, via de J.B. Dekeyserstraat, en vormt zo een groene verbinding tussen het park en de rest van het dorp.
Stinzeplanten & biodiversiteit
Onze experts stelden een doordacht beplantingsplan op: ze inventariseerden welke soorten behouden konden blijven, welke beter verwijderd werden, en adviseerden over nieuwe, geschikte aanplantingen van bomen en planten.
De prioriteiten waren:
- maximale bloeiboog
- klimaatbomen
- weerbare bomen (diversiteit)
- inheemse haagmassieven
- onderbegroeiing met lente-effect
- stinzeplanten voor parksfeer
- vermijden invasieve soorten
Tijdens de aanleg werden zo waardevolle soorten zoals slanke sleutelbloem, bosanemoon, gulden boterbloem, daslook en bosviooltjes zorgvuldig bewaard en opnieuw geïntegreerd. Een wandelpad met houten vlonder doorkruist een moerassig deel van het park, dat werd aangeplant met lokale flora.
Water & welzijn
De centrale vijver werd opgeschoond en uitgerust met waterplanten, waardoor hij opnieuw fungeert als ecologisch en visueel middelpunt van het park. Dankzij zorgvuldig geplaatste parkmeubels en troostplekjes vinden bezoekers rust, verbinding en uitzicht op de natuur.
De bron mondt uit in de vijver via een doorvoer onder het wandelpad dat overgaat in een zone met stapstenen. Deze elementen werden voorzien om de beleving van de passanten met het water te verhogen. Een opvallend detail is de vorm van de stenen. Vanuit de lucht gezien, vormen ze een druiventros, wat verwijst naar Overijse als druivengemeente.
Van technische noodzaak naar landschappelijke meerwaarde: het project in Overijse toont hoe een rioolproject kan uitgroeien tot een totaalvisie op duurzaamheid, leefbaarheid en historiek. De buurt is nu groener, veiliger én veerkrachtiger.
