Sweco Belgium
Een duurzaam ontwerp voor het WZC van Wakken
Het Woonzorgcentrum O.L.V. van Lourdes in Wakken was dringend toe aan vernieuwing. Als laureaat van de architectuurwedstrijd ontwikkelde Sweco voor GVO “Samen”, een nieuw woonzorgcentrum met dagverzorgingscentrum. Dit ontwerp focust op lokale integratie en het versterken van de aanwezige kwaliteiten, zoals het nabije Hondiuspark, een historische kapel, de bestaande assistentiewoningen en de relatie met het dorpscentrum.
Lokale integratie in het dorp
Het ontwerp van Woonzorgcentrum Samen legt maximale nadruk op integratie met de omgeving. Het nieuwe gebouw staat midden in het dorpsleven van Wakken en vormt geen geïsoleerd zorgeiland. De open volumetrie kijkt naar de groene omgeving en verbindt de straat met het achterliggende Hondiuspark.
Het Hondiuspark is een aangename plek om te vertoeven, met een bibliotheek, clublokaal van de jeugdbeweging, lagere school en een publieke parking. Dat alles maakt van het park een levendige en actieve ontmoetingsplaats. Met een nieuwe gevel en door zich te herpositioneren, herdefinieert het woonzorgcentrum de publieke ruimte: het trekt het groene karakter van het park door tot aan de kapel en straat.
Een grote uitdaging was om een faseringsnieuwbouw te realiseren op een bijna volledig volgebouwde site, zonder de functionaliteit van het woonzorgcentrum tijdens de werken te storen. Het project werd gerealiseerd volgens een Engineering & Build procedure om zo budgetvriendelijk mogelijk te bouwen in samenwerking met de aannemer.
Duurzaam en sociaal ontwerp
De slingerende vorm van het nieuwbouwproject creëert interessante plekken die de interactie met de buurt bevorderen. Daardoor ontstaat een geïntegreerde zorgcampus die zich openstelt naar de omgeving en sociale duurzaamheid stimuleert. Het gebouw fungeert als een schakel tussen mensen, functies en plekken, wat leidt tot dynamische en spontane ontmoetingen.
De knikbeweging in de volumetrie beperkt de gevellengte, wat de integratie in de omgeving bevordert. De kopse gevel van het gebouw sluit loodrecht aan op de Hekkenstraat. Daardoor is de impact van de nieuwbouw op de straat minimaal – de langere gevels leiden weg van de straat naar het park.
Het woonzorgcentrum bestaat uit twee geschakelde volumes. Het lagere volume bevat alle publieke functies, terwijl het hogere volume de leefgroepen huisvest. De schakeling van het hoge en het lage bouwvolume creëert patio’s, een groene stadstuin ter hoogte van de kapel, een levendig ontmoetingsplein in het binnengebied en een kleiner logistiek buurtplein ter hoogte van de Hekkenstraat.
De sokkel met publieke functies is transparant en open. Dat maakt het gebouw van buitenaf duidelijk leesbaar en laagdrempelig. De cafetaria met ruim zongericht terras ligt aan de Hekkenstraat, voor interactie met de straat en de buurt. Tegelijk kunnen bewoners genieten van de dynamiek van het dorp en het straatleven.
De leefgroepen ondersteunen kleinschalig genormaliseerd wonen, waar zorg op maat aangeboden kan worden. Per verdieping biedt een knik plaats aan de centrale verpleegpost, met de leefruimte ertegenover. Andere knikken en hoeken bieden zitruimtes met gevarieerde buitenzichten. Per verdieping huisvesten twee leefgroepen telkens 17 bewoners. Drie kamertypes, van klein naar groot, zijn ruim en flexibel genoeg voor polyvalent gebruik en tegelijk het resultaat van doorgedreven standaardisatie. Zorg is subtiel aanwezig in een huiselijke setting.
Klimaatbestendige ingrepen
Het ontwerp omvat klimaatbestendige ingrepen zoals optimaal geïsoleerde buitenschillen, waterdoorlatende verharding, een wadi, regenwaterrecuperatie en groendaken. Daarnaast zijn er zonnepanelen geplaatst op het hoge platte dakoppervlak en maakt het gebouw gebruik van warmtepompen voor top koeling op de ventilatie.
Met de vernieuwing van Woonzorgcentrum Samen, toont Sweco hoe architectuur kan bijdragen aan lokale integratie en sociale duurzaamheid. Het project illustreert dat zorginstellingen niet geïsoleerd hoeven te zijn, maar juist een dynamische en geïntegreerde rol kunnen vervullen binnen de maatschappij.
Overig nieuws
Webinar: Zeker van je energie. Klaar voor flexibiliteit.
Lees meer
Sweco en VLM onderzoeken hoe plattelandsprojecten de biodiversiteit kunnen versterken
Lees meer
Net-zero bouwen, kan dat wel?
Lees meer
