Velodroom Limburg: duurzame houtbouw voor snelle wielen
Bouwteam maakt wielerdroom waar
België is dé vaandeldrager van het wielrennen. Nergens leeft de koers meer dan in ons landje. Met tal van kampioenen, klassiekers en monumenten hebben we een onuitwisbare stempel gedrukt op de internationale wielerwereld. Het is dan ook met oprechte trots dat Sweco haar steentje heeft bijgedragen aan de realisatie van deze state of the art velodroom.
Het bouwteam bestond uit Sweco, B-juxta architecten, dbv architecten en de aannemers Vanhout en Houben. We zijn sinds medio 2019 betrokken bij het project, toen dienden we een eerste offerte in. Na een intensieve voorbereidingsfase ging de bouw in december 2021 van start. De officiële opening in aanwezigheid van de Vlaamse Minister van Sport vond plaats op 13 juni 2023. De afgelopen jaren werkten we aan verschillende studies, waaronder technieken, stabiliteit, omgevingsaanleg en energieprestaties (EPB).
Het nieuwe complex biedt naast de 250 meter lange wielerpiste ruimte aan vier grote multifunctionele sportterreinen. Er is ook gezorgd voor een professionele gymhal, fitnessruimte, inspanningslab, medisch centrum met operatiekwartier, fietsherstelplaats en een brasserie met terras.
Belang van houtbouw bij ontwerp
De baan is gemaakt van hout uit het noorden van Finland, dat beter bestand is tegen temperatuur- en vochtigheidsschommelingen dan het oorspronkelijk geplande Siberische hardhout. Door het koude weer groeien de Scandinavische sparren traag. Dat zie je aan de jaarringen die dicht op elkaar staan. Dat geeft het hout zijn kracht.
Robin op ’t Roodt, Senior Project Leader bij Sweco: “De houten latten van de baan, met een totaalgewicht van 90 ton, worden ondersteund door 380 houten spanten die in twee dagen zijn rechtgezet en met meer dan 250.000 spijkers met de hand zijn vastgetimmerd. Als je alle houten latjes achter elkaar zou leggen, zou je 60 km moeten afleggen.”
BIM en Digital Twin zorgen voor stabiliteit
De nieuwe velodroom is ontworpen met een sterke focus op duurzaamheid en stabiliteit. Dankzij BIM-technologie kon het ontwerpteam efficiënt samenwerken en een zeer stabiele structuur realiseren. Dit zorgt ervoor dat de velodroom niet alleen milieuvriendelijk is, maar ook een lange levensduur heeft.
Robin op ’t Roodt: ”Bij de start is er gebruik gemaakt van een BIM-model (een Digital Twin van het gebouw) om clashes te voorkomen en de luchtcirculatie te optimaliseren. Ook dienden we rekening te houden met badminton, want de ventilatiestroom mag de vlucht van het pluimpje natuurlijk niet beïnvloeden.”
Oplossing voor grote overspanning en grondwater
De stalen spanten maken een vrije overspanning van 78 meter, zonder tussenkolommen die het zicht voor bijvoorbeeld tv-camera’s zouden belemmeren. Ze zijn gebogen en hebben een variabele hoogte, afhankelijk van het krachtenverloop en de plaatsing van de luchtgroepen. En ze zijn gemaakt van een hoge staalkwaliteit (S460) om materiaal te besparen.
Het grondwater was de grootste uitdaging voor het ontwerp en de uitvoering. Trekpalen verhinderen dat het water de funderingsplaat zou laten opdrijven. De gymhal heeft ook een kolomvrije overspanning, maar dan met een voorgespannen betonnen ligger van 1,6 meter hoog en zo’n 25 meter lang. Dit vanwege de grote dakbelasting door de bovenliggende fitness- en horecaruimte.
Tot slot is het gebouw uniek op vlak van stabiliteit. Alle drie basismaterialen voor het creëren van liggers met grote overspanning werden hier ingezet.
Innovatieve technieken mikken op snelheid
De wielerbaan is gehomologeerd door de UCI, wat betekent dat ze voldoet aan alle internationale normen en eisen voor het organiseren van officiële WK’s en EK’s. De baan heeft een binnenstraal van 250 meter en een buitendiameter van 285 meter. Op het hoogste punt heeft de baan een helling van 46,5%. Wanneer ze helemaal ingereden is, kan die oplopen tot 47%.
De wielerbaan is berekend door Velotrack dat bekend staat om zijn expertise op het gebied van wielerbanen. Volgens Velotrack is de baan één van de snelste ter wereld. De ruime bochten moeten toptijden mogelijk maken waarbij elk Belgisch record zal sneuvelen. En er zullen ook wat records op zeeniveau volgen. Deze piste is echt ontwikkeld voor de snelheid en de nieuwe stijl van baanwielrennen met de zware versnellingen.
