De Koningin Elisabethzaal in Antwerpen onderging een drastische gedaanteverwisseling en heropende in 2017 de deuren.
Met internationale allures op vlak van veelzijdigheid en akoestiek werd deze locatie opnieuw op de kaart gezet als cultureel landmark. Ook Sweco werkte mee aan dit unieke project: het Elisabeth Center Antwerp.
De prestigieuze Koningin Elisabethzaal, vlakbij de Zoo en het Centraal Station van Antwerpen, werd in 1960 omgebouwd van feestzaal tot concertzaal. Inmiddels was de zaal verouderd en scoorde nog nauwelijks 6 op 10 op vlak van akoestiek. In 2011 werd er resoluut gekozen voor een volledig nieuwbouwproject: het Elisabeth Center Antwerp, volledig geïntegreerd met de omringende, beschermde gebouwen. De concertzaal werd de kers op de taart van het gloednieuwe congrescentrum dat de naam Flanders Meeting & Convention Center Antwerp kreeg.
Het eindresultaat werd een statig en flexibel gebouw naar ontwerp van het architectenbureau SimpsonHaugh (UK). De multifunctionele concertzaal kan zeer snel nodige transformaties ondergaan om verschillende genres aan te kunnen, zoals klassieke concerten, musicals, congresmeetings,… In functie van het type evenement varieert de capaciteit tussen 1.850 en 2.020 plaatsen. Met een score van 9,3/10 behoort de Elisabethzaal bovendien tot de absolute wereldtop op vlak van akoestiek. Hiervoor werd er samengewerkt met het gerenommeerde Kirkegaard Associates (VS).
Het Antwerp Symphony Orchestra, voorheen deFilharmonie, is het symfonisch orkest van Vlaanderen, met de nieuwe Koningin Elisabethzaal als thuisbasis. Op deze wijze bouwt het orkest aan een internationale carrière en wordt de concertzaal dé plek om een symfonisch concert in ideale omstandigheden te beleven.
Het congrescentrum werd uitgerust met de modernste faciliteiten en technische voorzieningen en er ging bijzondere aandacht naar een rationeel energiegebruik. Sweco was verantwoordelijk voor het ontwerp van de technische uitrustingen en opvolging van de werken op vlak van HVAC, elektriciteit, sanitaire installaties, brandveiligheid en liften.
In de kelder van het gebouw werd een industriële grootkeuken ingericht van waaruit alle catering voor de congreszalen wordt verzorgd. Ook hiervoor heeft Sweco de technische installaties ontworpen en opgevolgd.
Leuk om weten
De zaal is vormgegeven zoals een schoendoos. Op die manier wordt het geluid optimaal geresoneerd. Er werden bovendien beweegbare (en verwijderbare) panelen aan het plafond bevestigd om het geluid indien nodig te kunnen richten. Ook de eiken wandpanelen dragen bij tot de ideale akoestiek. De ruimte tussen die geluidspanelen en de betonnen wanden werd opgevuld met lavazand zodat de panelen niet trillen.
Bij het ontwerp van de HVAC installaties voor de concert- en congreszalen, werd gestreefd naar een optimalisatie van het energieverbruik bij klimatisatie van grote ruimten. De warmte en koude productie wordt verzorgd door 4-pijps warmtepompen die gelijktijdig kunnen koelen en verwarmen. De ventilatoren van de luchtgroepen zijn frequentie gestuurd zodat het luchtdebiet kan aangepast worden in functie van de behoefte. De luchtgroepen zijn voorzien van warmtewisselaars en recyclage om de zaal versneld op temperatuur te brengen. Tijdens het tussenseizoen wordt free cooling toegepast van zodra de buitentemperatuur het toelaat.
Foto’s: © KMDA Jonas Verhulst