Podcast mobility

Durven patronen te doorbreken

Zeggen dat we mobiliteit nog te vaak associëren met hinder in allerlei vormen is een open deur intrappen …. Johan Op de Beeck introduceert zijn twee gasten dan ook als ‘de heren die dat allemaal gaan oplossen’! Luc Hellemans is CEO van Lantis, het bedrijf achter het Oosterweelproject dat we wellicht niet meer moeten voorstellen. Des te meer verrast hij ons met zijn holistische kijk op mobiliteit. Ook Sweco speelt een belangrijke rol in deze ‘grootste werf van Europa’. Als Business Development Manager prijst Carl Verelst zich bevoorrecht om de transitie van op de eerste rij mee te maken en aan te sturen. “We zullen ons met z’n allen op een andere manier (moeten) gaan verplaatsen, en technologie zal ons daarbij helpen.” Hoe zien zij dat concreet?

Modal shift gaat hand in hand met mindshift
Carl Verelst: “Bij moderne technologie denken we spontaan aan navigatie of aandrijving van voertuigen, maar met Sweco gaan we daarin veel verder. Zo hergebruiken wij zelf al de opgewekte energie uit onze elektrische bedrijfsvoertuigen op kantoor. Hier gaat het over batterijtechniek, maar de echte verschuiving zit in het aanpassen van gewoontes, en afstemmen van productie en gebruik. Vanuit alle disciplines denken we na over ons verplaatsingsgedrag. Moeten we een auto nog bezitten? Of is het voldoende om er een te kunnen gebruiken op het moment dat het nodig is? Combineer dit met de technologie van zelfrijdende auto’s en we kunnen al spreken van kleinschalig, collectief vervoer waarbij parkeerplaatsen quasi overbodig worden.”

Volgens Luc Hellemans moeten we inderdaad durven patronen te doorbreken: “Voor autoconstructeurs is dat een nieuw businessmodel van verkoop naar deelplatforms. Voor de transportsector zit de sleutel dan weer in het afstemmen van spoor-, water- en wegverkeer. Als we erin slagen om in de vervoerregio’s silo’s te doorbreken, kunnen we de netwerken op de juiste prioriteiten inzetten. De grootste winst is alvast te halen in de exploitatie van het spoor. Doen we nu niets, dan zullen we over 10 jaar moeten remediëren. Zo hebben wij onlangs Sophie Dutordoir, CEO van NMBS, rondgeleid langs knelpunten in en rond de Antwerpse haven om de strategische aanpak te bekijken. Het is nog niet geweten, maar ook achter de schermen van De Lijn beweegt al veel om het openbaar vervoer te optimaliseren.”

Een holistische kijk op mobiliteit
Wie zich vandaag in de Oosterweelverbinding verdiept, zal zien dat dit project over zoveel meer gaat dan infrastructuur. Een leefbare mobiliteit is de norm. Luc Hellemans spreekt zelfs van een welzijnsopgave. “Je kan het mobiliteitsbeleid niet meer los van het klimaat- en gezondheidsbeleid bekijken. Ons uitgangspunt is dat de modal shift al grotendeels gerealiseerd zal zijn tegen het einde van de werken. Het streefdoel is 50% wegverkeer (i.p.v. de huidige 70%) en 50% via andere modi. Daarom gaan we bewust verkeer wegnemen en alternatieven aanbieden. Een Europese primeur, bijvoorbeeld, is de aanleg van een deelsysteem voor e-bikes in de hele vervoersregio. Om over 10 jaar de gewenste 50/50 modal shift te bereiken, moeten we vandaag de nodige infrastructuur voorzien. Mensen kunnen dan zelf kiezen om in de file te staan, of het alternatief te proberen. Naast modal shift dus ook een mindshift. Het draait – opnieuw – om gedragsverandering.”

Barrières wegnemen
Waarom breekt de fiets nu pas echt door? Omdat je die steeds meer veilig kan stallen aan een station. Omdat de elektrische fiets ervoor zorgt dat je niet meer bezweet toekomt op je werk. Wat is een extra motivatie voor deelwagens? Omdat je met een deelabonnement gegarandeerd een gratis parkeerplek hebt, ook in het stadscentrum. Het wegwerken van barrières helpt om de klik te maken. En wat een generatie geleden nog ondenkbaar leek, is vandaag evident.

Carl Verelst: “We mogen trots zijn op de stappen die al gezet zijn om de mobiliteit efficiënter, veiliger en leefbaarder te maken. De goederentreinen die tot 740 meter lang worden en zo heel wat vrachtwagens van de weg zullen halen, LEZ, zones 30, de dieselban, … We staan er nog amper bij stil, maar – net als het rookverbod op restaurant – was ook hier aanvankelijk heel wat weerstand. We moeten nog een lange weg gaan, maar met een consequente visie en dito beleid kunnen we veel bereiken.”