Sweco Belgium
Duurzaam en toekomstgericht: het masterplan van kliniek Sint-Jozef in Pittem
Kliniek Sint-Jozef in Pittem, centrum voor psychiatrie en psychotherapie, ondergaat momenteel een grootschalige transformatie met een ambitieus masterplan dat duurzaamheid, flexibiliteit en een helende omgeving centraal stelt. De herontwikkeling omvat zowel sloop als nieuwbouw, en zal de bestaande campus volledig moderniseren om te voldoen aan de hedendaagse normen en zorgvisies. De transformatie wordt geleid door VK architects+engineers, part of Sweco, en combineert expertise in masterplanning, architectuur, infrastructuur en duurzame technieken.
Een campus in transformatie
Het masterplan bestaat uit 2 grote bouwfases die lopen over een periode van vijftien jaar (2021-2035). Het project omvat de sloop en nieuwbouw van verblijf-, therapie- en facilitaire gebouwen aan de Boterstraat in Pittem.
Bouwfase 1 startte in februari 2021, omvat 11.405 m² en loopt tot eind 2027, uitgevoerd door hoofdaannemer Coussée Bouw & Project en met de steun van VIPA. De eerste drie units werden in gebruik genomen in 2023. In maart 2025 volgt een nieuwe mijlpaal wanneer het verblijfsgebouw voor jeugdpsychiatrie wordt geopend. Vervolgens zullen simultaan een therapiegebouw voor jeugd en een ontmoetingsgebouw worden gerealiseerd met een oppervlakte van respectievelijk 2.704 m² en 1.723 m². Om de nodige ruimte voor deze nieuwe gebouwen te creëren, zullen mid 2025 enkele bestaande ziekenhuisgebouwen worden gesloopt. Het Therapiegebouw – jeugd omvat een onthaalruimte, diverse groepstherapieruimtes, gesprekslokalen,burelen, atelierruimte en leefgroepruimtes. Het is een vrijstaand gebouw, een speels volume met variërende terrassen, waarbij daglicht en zichten centraal staan. Het ontmoetingsgebouw vormt een centraal gebouw ter hoogte van het publieke plein en staat open voor zowel publiek als patiënt. Dit gebouw biedt ruimte voor logistieke functies, een groot restaurant met zicht rondomrond op de bosrijke omgeving, een kapsalon, een beleef-o-theek en het kunstenatelier ‘Studio Dada’.
Bouwfase 2 van het masterplan, nu in ontwerpfase, zal nog eens ongeveer 8.500 m² toevoegen en loopt tot 2035.
Een helende omgeving en duurzaam ontwerp
Een van de kernprincipes van het masterplan is het concept van een healing environment, waarbij de campus opnieuw wordt vormgegeven als een reeks kleinschalige, vrijstaande gebouwen. Dit ontwerp versterkt het gevoel van huiselijkheid en biedt maximale lichtinval en een sterke verbinding met de omliggende natuur. De buitenruimtes, waaronder een multifunctioneel plein, spelen een cruciale rol in het welzijn van patiënten, medewerkers en bezoekers.
Nieuw is de scheiding tussen verblijfs- en therapiegebouwen. Tot nu overnachtten patiënten in hetzelfde gebouw waar ze therapie kregen. Door die loskoppeling wordt een dagstructuur nagebootst die zoveel mogelijk aanleunt bij de maatschappelijke realiteit. Zoals men in het dagelijkse leven ’s morgens na het ontbijt uit werken gaat, zo gaan patiënten dus therapie volgen op een andere plek. Dit helpt hen nadien bij hun re-integratie in de maatschappij.
Flexibiliteit en duurzaamheid als leidraad
Flexibiliteit is essentieel in zowel de fasering van het project als het uiteindelijke gebruik van de campus. De nieuwbouw is ontworpen met oog op toekomstige aanpassingen. Dit geldt ook voor de technische installaties en de materiaalkeuzes, die bijdragen aan een lange levensduur en minimale onderhoudskosten.
Het energieconcept voor de campus is gebaseerd op een grondige technische en economische haalbaarheidsstudie en wordt beheerd via een ESCO (Energy Service Company). Het doel is om een volledig duurzame energievoorziening te realiseren, ondersteund door innovatieve technieken en milieuvriendelijke oplossingen.
Sociale integratie en functie
De vernieuwde campus biedt een mix van publieke en private zones. De publieke ruimtes, zoals de sporthal, het centrale plein en het restaurant, bevorderen interactie tussen patiënten en de bredere gemeenschap. Het ontwerp houdt ook rekening met de toegankelijkheid van de site voor omwonenden, zoals fietsers die door het terrein kunnen passeren.
Door intensieve communicatie met medewerkers, patiënten en omwonenden wordt draagvlak gecreëerd voor de nieuwe visie en het duurzaamheidsbeleid. Het uiteindelijke doel is om een campus te ontwikkelen die niet alleen functioneel en toekomstbestendig is, maar ook de sociale cohesie versterkt.
Een vooruitblik
Door de sloop- en bouwwerkzaamheden die in 2025 op de planning staan, komt de transformatie van Kliniek Sint-Jozef in een stroomversnelling. In 2035 zal deze vernieuwde campus niet alleen een toonbeeld zijn van duurzaamheid en innovatieve zorgarchitectuur, maar ook een inspirerende plek die het welzijn van al haar gebruikers centraal stelt.
Bron: Bouwkroniek
Overig nieuws
Challenge Accepted: Biofilisch ontwerpen en de toekomst van waterstof
Lees meer
Werken aan de Ring: houten brug als slotakkoord voor hoogwaardige fietssnelweg
Lees meer
Challenge Accepted: de toekomst van de industrie in een duurzame wereld
Lees meer
